Voorbij de perfecte plaatjes

Met een laptop op schoot en hond Roos tegen zich aan op haar grote hoekbank, is fotografe Mariët Mons intens tevreden. Als ze niet op pad hoeft voor een shoot werkt ze vanuit huis en, met de zee om de hoek, bevalt dat haar prima.

’s Avonds verruilt ze de laptop voor een boek of game, nadat ze met hulp van een stapel vegan kookboeken een maaltijd op tafel heeft gezet. De dagen thuis onderbreekt Mariët graag met een lange wandeling over het Haagse strand. Toen zij en haar geliefde op zoek gingen naar een huis was er van haar kant slechts één eis, het moest dicht bij zee zijn. En die missie is geslaagd, het is een kwestie van de straat uitlopen en ze wordt omringt door een prachtig duingebied.

Succesvol kunnen leven van je foto’s en daarbij genieten van eenvoudige dingen als lekker eten en de natuur, Mariët noemt zichzelf zonder gene een huismus. Maar wie haar een beetje kent, weet dat er veel meer door haar hoofd spookt dan het editen en creëren van mooie plaatjes. Ze is zich heel bewust van het vele onrecht in de wereld en zal de kansen die ze heeft om zich daartegen uit te spreken niet snel onbenut laten. Haar portfolio bestaat misschien uit mooie plaatjes maar haar hart is vol bevlogenheid om misstanden aan te kaarten. In het leven van Mariët lijken deze werelden haast moeiteloos te combineren.

Je bent heel actief op Instagram en deelt daar regelmatig plantaardige food tips, ben je een strikte veganist?
Ik noem mezelf geen vegan, want officieel gebruik je dan helemaal geen dierlijke producten. Ik let er wel op als ik spullen koop, maar het is ook nog iets wat ik moet leren. Ik kocht laatst schoenen van nepleer, maar weet niet met wat voor lijm ze geproduceerd zijn, bijvoorbeeld. Bewust leven kan op allerlei manieren en je kunt het jezelf moeilijk maken door veel strikte regels op te stellen voor jezelf. Op een verjaardag neem ik weleens een taartje waar boter in zit. Anders moet ik altijd iets meenemen, of wekt het discussies op, daar heb ik niet altijd zin in en energie voor. Daarom ben ik íetsjes losser geworden, maar alles wat ik thuis eet is veganistisch, en buiten de deur ook zo veel mogelijk.

Raak je vaak in moeilijke discussies verstrikt of leidt het ook tot interessante gesprekken?
Ik probeer bewust te leven, en dat houdt meer in dan veganistisch eten. Ik ben bijvoorbeeld feminist en spreek me uit tegen racisme, homofobie, fatshaming en ander mensonterend gedrag. Ik zeg er bijvoorbeeld vaak iets van als iemand een seksistische of anders vervelende opmerking maakt, maar soms houd ik me ook in. Dat kan zijn omdat ik het niet durf in die setting, of omdat ik er niet altijd zin in heb. Dat is een privilege. Je merkt vaak al aan het begin van een gesprek of iemand van je wil leren of er alleen op uit is om tegen je in te kunnen gaan. Dan horen ze eigenlijk niet eens wat je zegt en krijg je geen ruimte om iets uit te leggen. Maar vaak genoeg zijn mensen ook oprecht nieuwsgierig en willen ze bijvoorbeeld weten wat voor dingen ik dan eet, of waarom ik aanstoot neem aan een bepaalde uitspraak.

“ Je merkt vaak al aan het begin van een gesprek of iemand van je wil leren of er alleen op uit is om tegen je in te kunnen gaan.”

Soms kan bewust leven best lastig zijn, wat motiveert je?
Het lukt mij meestal wel goed om gemotiveerd te blijven omdat ik heel goed weet waar ik het voor doe. Het is heel belangrijk om dat helder te hebben als je bewuster wilt gaan leven. Ik merk met het veganisme bijvoorbeeld dat het me makkelijk af gaat als ik erover lees en documentaires en filmpjes bekijk. Als ik dat een paar maanden niet doe, ga ik makkelijker denken over ‘dat ene beetje kaas’. Maar dan zie ik weer zo’n documentaire en besef ik weer dat ikhelemaal niet wil bijdragen aan die industrie. Het feit dat ik bewustzijn kan creëren is ook motiverend. Als één iemand reageert dat ze door mij eens vegan gaat eten, heb ik wel iemand geraakt, een zaadje geplant.

Vind je de grootsheid van de maatschappelijke thema’s waarmee jij je bezighoudt soms niet overweldigend?
Ja. Enorm. Soms krijg ik het ook niet goed voor elkaar om me ervoor in te zetten. Maar het verhaal van het jongetje dat aangespoelde zeesterren terug naar zee draagt raakt me, hij wordt aangesproken op de zinloosheid van zijn moeite, dat hij geen verschil maakt omdat de zeesterren blijven aanspoelen. Maar het jongetje antwoordt door te zeggen dat hij voor die éne zeester wèl het verschil maakt. Soms vind ik de wereld een hele nare plek, en voelt het alsof ik in het luchtledige sta te roepen. Het ene vreselijke nieuws na het andere komt voorbij, sta je dan met je empathie. Maar als iemand op mijn Instagram post reageert dat ze ook een vegan gerecht gaat proberen, of aan het denken gezet is door een gesprek dat we hadden over seksuele voorkeuren of racisme, dan weet ik weer waar ik het voor doe. Ik bind me misschien niet als activist vast aan de poorten van een kernreactor, maar draag wel bij aan bewustwording door steeds het gesprek aan te gaan. Op die manier maak ik hopelijk ook verschil.

“Soms vind ik de wereld een hele nare plek, en voelt het alsof ik in het luchtledige sta te roepen. Het ene vreselijke nieuws na het andere komt voorbij, sta je dan met je empathie.”

Je ziet jezelf dus niet als activist?
Ik denk bij dat woord meer aan mensen die hun hele leven eraan wijden. Ik ben nog nooit naar een demonstratie geweest bijvoorbeeld. Laatst was er een Womens March in Amsterdam, toen ben ik niet gegaan omdat ik dat spannend vond, daar baalde ik achteraf enorm van. Een Cube maken met laptops vind ik ook een hele mooie vorm van activisme. Dan staan mensen met hun ruggen tegen elkaar op straat en houden ze laptops vast waarop slachtfilmpjes afspelen. Er lopen dan ook mensen rond die vragen kunnen beantwoorden. Aan zoiets zou ik best eens mee willen doen, maar nu hou ik me vooral bezig met bewustwording door het gesprek aan te gaan met mensen om me heen en op social media. Ik ben daar dus nog niet, maar hoop ergens wel dat dat komt. Ik geloof wel dat iedereen een talent heeft. De een zal zonder moeite de straat op gaan, de ander kan meer vanachter zijn of haar laptop. Momenteel ben ik samen met een vriendin een project aan het opzetten waarmee we hopelijk de wereld een beetje mooier en inclusiever kunnen maken. Hopelijk kan ik daar binnenkort meer over vertellen!

Jij draagt misschien niet letterlijk zeesterren naar zee, maar bent wel vaak op het stand te vinden. Wat betekent het voor je om zo dicht bij zee te wonen?
Als ik over de hoogste duin loop en die blauwe streep in beeld komt valt er iets van me af. Daar voel ik me zo thuis. Toen we een huis zochten zei ik tegen mijn vriend: kies jij maar een buurt, als het maar bij zee is. In deze rustige wijk vergeet ik soms dat ik in een grote stad woon. Er zijn twee parken in de buurt en ik sta zo op het strand. Aan zee kan ik alles loslaten of soms juist heel goed over dingen nadenken. Ik voel me er vrij en rustig en weg van alle ellende, wat dat kan soms best zwaar op me wegen. De beweging van het water, die flow, dat staat voor hoe ik in het leven wil staan. Ik kan echt uren naar de zee kijken.

Fotografie is iets wat je grotendeels jezelf hebt aangeleerd. Nu is het je professie, hoe is dat gegroeid?
Vroeger hadden we paarden waar ik veel foto’s van maakte. Ik kocht steeds nieuwe camera’s die steeds een stukje beter waren. Mensen vroegen me meer en meer om ook andere paarden te fotograferen, later werden dat ook honden en kinderen. Inmiddels fotografeer ik vooral mensen en doe ik ook bruiloften. School is nooit zo mijn ding geweest. Ik heb aan verschillende studies gedacht en ook het een en ander geprobeerd, maar niets afgemaakt. Na de basisopleiding aan de Foto Academie ben ik ook niet verder gegaan. Ik ben gewoon mijn bedrijf begonnen, naast een bijbaantje. Toen er meer en meer opdrachten kwamen durfde ik met steun van mijn partner uiteindelijk die bijbaan op te zeggen en er helemaal voor te gaan. Beste keuze ooit!

Je bent getrouwd, hebt een mooi stijlvol ingericht huis, een goed lopend fotografiebedrijf en ook nog tijd om van de natuur te genieten. Als je jouw bezorgdheid om de wereld even wegdenkt, klinkt jouw leven best ideaal, hoe zie jij dat zelf?
Ik leef mijn leven grotendeels wel zoals ik het zou willen leven inderdaad. Ik heb het gevoel dat ik het consumptie gedreven perfectionisme achter me heb gelaten. Ik vind het nog wel fijn om productief te zijn, maar plan mijn werk in op een manier die voor mij werkt en waarbij ik veel vrije tijd heb. Ik werk op mijn eigen tempo, en word niet boos op mezelf als het even niet lukt. Dat heeft me veel gegeven. Waar eerst altijd alles perfect moest zijn, en ik de hele dag productief moest zijn, op stap gaan, een rijk sociaal leven moest hebben, heb ik nu rust gevonden. Ik hou helemaal niet van zo’n gejaagd leven. Al die lagen van verwachtingen heb ik van me afgeschud en ik probeer mijn eigen flow te volgen. Als dat betekent dat ik een week lang elke avond met een boek op de bank zit, dan is dat zo. Een andere week vlieg ik weer van afspraak naar afspraak of loop ik dromend door een mooi museum.

"Ik vind het nog wel fijn om productief te zijn, maar plan mijn werk in op een manier die voor mij werkt en waarbij ik veel vrije tijd heb. Ik werk op mijn eigen tempo, en word niet boos op mezelf als het even niet lukt."

Dat is best een tegengeluid in een wereld vol social media waar het streven naar succes en verbetering vaak wordt verheerlijkt, word je daardoor niet beïnvloedt?
Niet meer, maar dat heb ik moeten leren. Ik heb niet altijd zo in het leven gestaan. Iedereen moet tegenwoordig minstens een wereldreiziger en entrepreneur zijn, en het liefst ook nog slank, perfect verzorgd en heel gelukkig. Maar ik word een beetje moe van de tendens van altijd het beste uit jezelf halen en groot dromen, dat is gewoon niet voor iedereen weggelegd. Ik voel die drang niet meer zo. Ik maak mensen blij met mijn foto’s en kan kiezen welke opdrachten ik wel en niet wil doen, dat geeft een enorme vrijheid. Vroeger was succes voor mij misschien bekend worden met fotografie of een bepaald salaris verdienen, maar het heeft voor mij niet meer te maken met bekend zijn of veel geld verdienen. Ik doe geen dingen meer omdat ik denk dat het moet, of omdat het mooi staat op Instagram. Ik heb de vrijheid gevonden om gewoon mezelf te zijn en me daarbij goed genoeg te voelen. Daardoor houd ik energie over om me in te zetten voor de dingen die ik echt belangrijk vind in het leven.

Bedankt Mariët, voor het delen van je verhaal. Je vindt Mariët op Instagram, twitter en haar bedrijfswebsite. Daarnaast maakt ze de serie 'Portret met Jet'. Ook maakte ze de videoproductie 'Enough' en schreef ze een e-book 'All will be well.'